Moim ulubionym wigilijnym daniem była od zawsze kapusta z grzybami oraz… makowiec, a najlepiej drożdżowa strucla makowa, z maksymalną ilością nadzienia i minimalną ilością ciasta (choć tak właściwie ciasto mogło nie istnieć, sama masa makowa w zupełności mi wystarczała i ciasto najczęściej pozostawało samotnie na talerzu…). W tym roku jednak z braku maku (rym zgoła przypadkowy ;)) postanowiłam przygotować wersję bakaliową, w drożdżowym wydaniu. Ciasto drożdżowe od czasu alergii przygotowuję praktycznie identycznie, zmieniając tylko ewentualne dodatki (i dodając więcej lub mniej płynu, w zależności od tego, jaką konsystencję chcę otrzymać). Tym razem ponownie dodałam sporą szczyptę szafranu (tak jak w przepisie na wcześniej prezentowane tu bułeczki – klik), by kolor choć trochę przypominał bogate w żółtka tradycyjne ciasto (czasami dodaję też szczyptę kurkumy zamiast szafranu).
Nadzienie powstało trochę ‘na oko’, możecie więc śmiało modyfikować je do woli, by odpowiadało Waszym kubkom smakowym. Jako spoiwa użyłam tu dżemu morelowego (gęstego, domowego), ale równie dobrze można użyć innego dżemu (np. pomarańczowego) czy płynnego miodu (lubię tu ten z kwiatów pomarańczy…), choć wersja z miodem jest już słodsza.
(w zeszłym roku na bazie tego ciasta przygotowałam coś à la stollen, dodając bakalie do wyrabianego ciasta, jednak z powodu przykrego, technicznego incydentu – klik sesja zdjęciowa niestety nie doczekała się publikacji…)
Drożdżowa strucla z bakaliami (bez jajek i nabiału)
350 g mąki pszennej
ok. 5-7 g drożdży instant (lub ok. 15-20 g świeżych drożdży*)
1/4 łyżeczki soli
ok. 130 g cukru (używam jasnego trzcinowego, zmielonego)
otarta skórka z 1 małej pomarańczy
ok. 180 – 200 ml letniego mleka (u mnie migdałowe)
(opcjonalnie – spora szczypta szafranu)
50 ml oliwy / oleju
na masę :
85 -100 g suszonej żurawiny (lub wiśni)
85 -100 g suszonych moreli
ok. 100 ml soku z pomarańczy
(+ opcjonalnie mały chlust rumu / likieru pomarańczowego)
100 g posiekanych pistacji
ok. 50 g drobno zmielonych migdałów
ok. 2 łyżki dżemu morelowego (lub pomarańczowego, ewentualnie miodu)
otarta skórka z 1 pomarańczy (lub 2-3 łyżki posiekanej kandyzowanej skórki)
dodatkowo – ok. ¼ – ½ łyżeczki cynamonu lub kardamonu
+ garść płatków migdałowych
Szafran rozpuścić w letnim mleku. Mąkę wymieszać z solą, utworzyć zagłębienie, wlać mleko i oliwę, dodać cukier i drożdże (*jeśli używamy świeżych drożdży, należy rozrobić je uprzednio w ok. ¼ szklance ciepłego mleka – czekamy chwilę, aż drożdże lekko się ‘zapienią, a następnie dodajemy je do mąki; suszonych drożdży ‘instant’ możemy używać od razu, bez uprzedniego rozpuszczania ich w ciepłym płynie) i wyrabiać przez 5-7 minut aż ciasto będzie gładkie i elastyczne (uwaga : mimo iż ciasto jest dosyć lepkie, starajmy się nie dodawać zbyt dużo mąki, bułeczki będą bowiem wtedy suche i twarde).
Przełożyć gotowe ciasto do naoliwionej misy, przykryć (ściereczką lub folią spożywczą) i pozostawić do wyrośnięcia na ok. 1 – 1,5 godziny (ciasto powinno podwoić objętość).
W tym czasie przygotować nadzienie : żurawinę i morele drobno pokroić, zalać podgrzanym sokiem pomarańczowym, przykryć i odstawić. Gdy ciasto jest już wyrośnięte, owoce odsączyć (sok pozostawić), wymieszać z dżemem (lub sokiem pomarańczowym i miodem – patrz uwagi poniżej), dodać pistacje, otartą (lub kandyzowaną) skórkę pomarańczową i zmielone migdały oraz cynamon / kardamon (jeśli masa jest zbyt gęsta – możemy dodać nieco więcej dżemu lub soku pomarańczowego, jeśli zbyt rzadka – więcej zmielonych migdałów).
Wyrośnięte ciasto przełożyć na lekko umączony blat, odgazować i rozwałkować na prostokąt (na grubość ok. 0,5 cm) i nałożyć równomiernie nadzienie pozostawiając ok. 1 cm wolnego brzegu, posypać płatkami migdałowymi. Następnie zrolować ciasto (dosyć ściśle), skleić jego boki, przełożyć na papier do pieczenia (złączeniem do spodu), przykryć i ponownie pozostawić do wyrośnięcia na ok. 30-45 minut.
Piekarnik rozgrzać do 220°. Przełożyć struclę z papierem na rozgrzaną blachę, obniżyć temperaturę do 180° i piec ok. 35 – 40 minut. Wystudzić na kratce.
Uwagi:
- tak jak pisałam wyżej, zamiast dodatku dżemu, bakalie możemy wymieszać z 1-2 łyżkami miodu (np. z kwiatów pomarańczy) + kilkoma łyżkami soku pomarańczowego (tyle, by masa dała się rozprowadzić na cieście)
- struclę możemy też do drugiego rośnięcia zawinąć w papier, tak jak w przypadku tradycyjnego makowca (zawijamy ciasto w papier dosyć luźno, pozostawiając ok. 2 cm lukę), jeśli chcemy mieć pewność, że ciasto nie spłaszczy się zbytnio podczas pieczenia
- po wystudzeniu można również struclę polukrować i posypać drobno posiekaną, kandyzowaną skórką pomarańczową czy np. lekko podprażonymi płatkami migdałowymi
* * *
Raz jeszcze dziękuję Wam za wszystkie życzenia, za przemiłe maile i komentarze. Mam nadzieję, że i Wy miło spędziliście ten świąteczny czas (mimo braku zimowej aury… ;)).
Pozdrawiam serdecznie i życzę miłej niedzieli!
‚